HARTSTILSTAND: 8 interessante weetjes plus 5 TIPS

Hartstilstand: feiten, tips en levensreddende info

In Nederland krijgen wekelijks zo’n 300 mensen te maken met een hartstilstand. In deze gids vind je 8 essentiële feiten en 5 praktische tips om direct juist te handelen. Iedere seconde telt.

Laatst bijgewerkt: mei 2025 Leestijd: 7–9 min Gids • Reanimatie & AED

1. Wat is een hartstilstand?

Een hartstilstand betekent dat het hart geen bloed meer rondpompt. Normaal zorgt een elektrisch prikkelsysteem (o.a. de sinusknoop) voor een gecoördineerde samentrekking. Valt dat uit, dan stopt de circulatie en raakt het lichaam direct in gevaar.

Toch is het hart niet altijd “stil” — vaak is er sprake van chaotische elektrische activiteit die geen effectieve pompwerking geeft.

2. In werkelijkheid: circulatiestilstand (vaak VF)

In ~70% van de gevallen bij buiten het ziekenhuis gaat het om kamerfibrilleren (VF): de hartkamers trillen chaotisch waardoor geen bloed rondgaat. Het slachtoffer is bewusteloos en ademt niet normaal — direct handelen redt levens.

AED-webshop werkt samen met het Rode Kruis en CZ Zorgverzekeraar.

3. Wat moet je doen bij een hartstilstand?

Bel 112, start direct reanimatie en laat iemand een AED halen. De AED kan het hartritme resetten met een schok. Elke minuut vertraging bij defibrillatie kost ~10% overlevingskans.

Overlevingskans bij hartstilstand en tijd tot defibrillatie

4. Wat is de kans op overleving?

Bij snelle reanimatie en defibrillatie binnen 6 minuten kan de overleving oplopen tot ~70%. Landelijk gemiddelde in NL is tegenwoordig bijna 30%. Een fijnmazig AED-netwerk en burgerhulpverleners maken het verschil.

Een belangrijke schakel is HartslagNu — het landelijk oproepsysteem voor burgerhulpverleners.

Burgerhulpverlening & 6-minutenzone

De meldkamer alarmeert ambulance én burgerhulpverleners. Zij starten direct met reanimatie of halen de dichtstbijzijnde AED. Doel: binnen 6 minuten starten én de eerste schok geven.

5. Wat veroorzaakt een hartstilstand?

Meest voorkomende oorzaken:

  • Hartinfarct of ernstige hartritmestoornis
  • Ademstilstand → ernstig zuurstoftekort
  • Trauma (bijv. steek- of schotwond)
  • Massaal bloedverlies
  • Genetische ritmestoornissen
  • Cardiomyopathie (zieke hartspier)
Statistiek doodsoorzaak hart- en vaatziekten

6. Hoe herken je een hartstilstand?

  • Bewusteloos – geen reactie op aanspreken/schudden
  • Geen (normale) ademhaling – kijk, luister, voel
  • Bleke/grauwe gelaatskleur

Twijfel je? Bel 112 — de centralist begeleidt je stap voor stap.

Symptomen van een hartinfarct (herkenning)

Een (fors) hartinfarct kán een hartstilstand veroorzaken. Herken dus alle signalen van een hartinfacrt. Twijfel je? BEL112

7. Wat als je het niet zeker weet?

Bel altijd 112. De meldkamer stelt gerichte vragen, beoordeelt mee en zet hulp in. Jij krijgt telefonische instructies voor reanimatie.

8. Herstel je volledig na een hartstilstand?

Dat hangt af van de snelheid van handelen. Hoe eerder reanimatie en defibrillatie, hoe groter de kans op volledig herstel. Soms wordt een ICD (interne defibrillator) geplaatst om herhaling te voorkomen.

5 tips om écht het verschil te maken

📞 TIP 1: Bel direct 112
De centralist stuurt hulp én coacht je live door de stappen.

🙋 TIP 2: Roep hulp in
Laat omstanders een AED halen of taken verdelen.

💨 TIP 3: Gebruik een Kiss of Life
Veilig beademen? Gebruik een Kiss of Life.

🎓 TIP 4: Volg een reanimatiecursus
In 4 uur leer je levensreddend handelen. Meld je aan.

📍 TIP 5: Ken de dichtstbijzijnde AED
Geen AED? Overweeg er één te plaatsen. Bekijk alle AED’s.

Veelgestelde vragen

Wat is het verschil tussen hartstilstand en hartinfarct?

Hartinfarct = afsluiting kransslagader (zuurstoftekort in hartspier). Hartstilstand = het hart pompt geen bloed meer rond (vaak ritmestoornis). Een infarct kán een hartstilstand veroorzaken.

Mag iedereen een AED gebruiken?

Ja. AED’s zijn ontworpen voor leken met gesproken en visuele instructies. Training verhoogt het zelfvertrouwen en de kwaliteit van handelen.

Wanneer geeft een AED (géén) schok?

Alleen bij schokbare ritmes zoals VF/VT. Bij normale ritmes of geen hartstilstand geeft de AED geen schok — dat maakt het veilig.

Hoe snel moet er een schok worden gegeven?

Streef naar < 6 minuten na instorten. Elke minuut uitstel verlaagt de overlevingskans met ~10%.

Deze pagina gebruikt onze premium lay-out voor maximale leesbaarheid, SEO en conversie.

  Geert van den Brekel (update Mei 2025)     04-10-2017 22:30     Reacties ( 1 )
Reacties (1)
 Dagmar -  05-10-2017

Nuttige informatie. Zie uit naar een volgende blog.